Osnivanje firme je regulisano Zakonom o privrednim društvima i drugim zakonima (Zakon o zdravstvenoj zaštiti, Zakon o visokom obrazovanju i drugi) koji sadrže dopunske norme. Zakon uređuje pravni položaj privrednih društava i drugih oblika organizovanja, a naročito osnivanje privrednih društava, upravljanje, statusne promene, promene pravne forme, prestanak i druga pitanja od značaja za položaj privrednih subjekata, kao i pravni položaj preduzetnika.
Društvo stiče svojstvo pravnog lica registracijom u Registar privrednih subjekata u skladu sa zakonom kojim se uređuje registracija. Prilikom registracije bira se forma osnivanja privrednog subjekta, kao i delatnost kojom će se privredno društvo baviti.
U zavisnosti od forme,
razlikuje se i obim dokumentacije
neophodne prilikom procesa osnivanja i registracije
privrednog subjekta pred nadležnim organima i institucijama.
Zakon o privrednim društvima propisuje se da privredna društva imaju osnivački akt u formi odluke kod jednočlanog društva ili ugovora kod višečlanog društva, a za neka pravna lica potreban je i statut , Osnivački akt je konstitutivni akt društva koji ima formu odluke o osnivanju ako društvo osniva jedno lice ili ugovor o osnivanju ako društvo osniva više lica. Akcionarsko društvo, pored osnivačkog akta, ima i statut (kao i medicinske ustanove, obrazovne ustanove i dr.), kojim se uređuje upravljanje društvom i druga pitanja u skladu sa Zakonom o privrednim društvima. Zakon o privrednim društvima definiše i druge elemente važne kod osnivanja i registracije privrednog subjekta, kao što su: sedište, delatnost, poslovno ime, pečat, zastupnike, ostala ovlašćena lica, prokuru, imovinu, neto imovinu i osnovni kapital, prenos udela, procenu vrednosti nenovčanog uloga, registraciju i poslovanje ogranka, predstavništva, odgovornost društva i članova društva za poslovanje privrednog subjekta, pojam i poslovanje povezanih lica, kao i druga pitanja. Preduzetnik, kao posebna pravna forma, je takođe obuhvaćen Zakonom o privrednim društvima, posebno u delu odgovornosti koje preduzetnik ima vezano za poslovanje.
Prilikom osnivanja i registracije privrednog društva primenjuju se i poreske zakonske odredbe. Svaki privredni subjekt, registracijom i otpočinjanjem delatnosti postaje i poreski obveznik, te je neophodno izvršiti sve prijave po poreskim osnovama. Kod prijave u skladu sa propisima poreskog sistema, posebno mesto imaju prijave zaposlenih, kao i neophodna fiskalizacija (ako je izborom delatnosti i zakonskim propisima to predviđeno).
Za poslovanje privrednih subjekata potrebno je i otvaranje poslovnog računa (dinarski, devizni, račun bolovanja), uz podnošenje sve neophodne dokumentacije u poslovnoj banci.
Privredno društvo se osniva kako bi obavljanjem delatnosti za koju je registrovano (zakonom propisane dozvoljene delatnosti) steklo dobit. Prilikom osnivanja se naznačuje samo pretežna delatnost koje će društvo obavljati. Tokom poslovanja, privredna društva pružaju usluge ili učestvuju u prometu robe, te su takvi poslovni odnosi često praćeni i sklapanjem raznih vrsta ugovora. Posebnu pravnu težinu imaju ugovori vezani za međunarodno poslovanje.
Kako bi osnivanje, registracija i poslovanje privrednih društava i preduzetnika bilo profesionalno urađeno, uz poštovanje svih zakonskih normi, potrebno je angažovati advokata za privredno pravo sa užom specijalizacijom iz oblasti poreskog prava.
Advokat za privredno pravo će fizičkim i pravnim licima, rezidentima i nerezidentima, pružiti sve prave usluge iz sledećih oblasti: privredno pravo, trgovinsko pravo, poresko pravo, međunarodno pravo i zaštita autorskih prava i prava intelektualne svojine.
Advokat za privredno pravo, u tom smislu, pruža sledeće usluge:
– konsultacije u pogledu izbora najbolje pravne forme privrednog društva, uključujući i preduzetničku formu,
– konsultacije oko izbora naziva, izrade pečata i obeležja firme,
– konsultacije oko poreskih opterećenja u zavisnosti od izbora pravne forme i delatnosti, kao i broja zaposlenih,
– konsultacije u pogledu osnivanja privrednog društva ili preduzetničke forme kada je osnivač strano fizičko ili pravno lice,
– konsultacije u vezi subvencija i poreskih olakšica prilikom osnivanja firme,
– konsultacije u pogledu uvozno-izvoznih procedura i pravila,
– apliciranje za subvencije i poreske olakšice uz izradu neophodne dokumentacije za apliciranje,
– popunjavanje i podnošenje sve neophodne dokumentacije kod ustanova i institucije vezanih za osnivanje i registraciju, kao i otvaranje poslovnog računa u banci,
– izrada osnivačkog akta, statuta i pravilnika za sve forme privrednih društava,
– izrada ugovora o radu za zaposlene i prijava istih kod Centralnog registra za obavezno socijalno osiguranje,
– prijava početka rada kod nadležne Poreske uprave,
– otvaranje stranih predstavništava,
– otvaranje i registracija ogranaka,
– savetovanje tokom poslovanja u pogledu važećih pravnih regulativa,
– izrada svih poslovnih ugovora,
– svi ostali poslovi iz sfere privredno-poreskog sistema od značaja za rad privrednih subjekata.