Osnivanje privrednog društva je prvi korak u otpočinjanju njegovog poslovanja. Osnivanje društva podrazumeva upis društva u Registar privrednih subjekata u Agenciji za privredne registre, koje može biti u papirnatoj formi ili u elektronskoj formi (od 1. oktobra 2023. godine putem unapređenog e-servisa). Podnošenje elektronske registracione prijave na sajtu APR-a (aplikacija „eRegistracije osnivanja privrednog društva”) za osnivanje privrednog društva i evidentiranje podataka o stvarnom vlasniku je istovremeno (aplikacija „Centralne evidencije stvarnih vlasnika“).
Za ortačka društva, komanditna društva, društva sa ograničenom odgovornošću i akcionarska društva je
od 17. maja 2023. godine registraciona prijava osnivanja privrednog društva moguća isključivo elektronskim putem.
Za eRegistraciju osnivanja privrednog društva potrebno je da podnosilac prijave poseduje: kvalifikovani elektronski sertifikat (elektronski potpis), instaliran čitač elektronskih kartica i instaliranu NEXU aplikaciju za elektronsko potpisivanje, Visa, MasterCard ili Dina platne kartice za plaćanje naknade. Kako bi se izvršila pravilna prijava na portalu eRegistracije neophodno je da svi dokumenti koji se prilažu budu isključivo u elektronskoj formi. Prilikom prilaganja dokumentacije koja je u papirnatoj formi moguća je opcija njene digitalizacije pri čemu kopija mora bila verna originalu. Da bi elektronski dokumenat, koji se prilaže, imao istu pravnu snagu kao originalan papirni dokument, neophodno je da ga potpiše svojim kvalifikovanim elektronskim potpisom: lice koje je dokument izdalo, lice koje je zakonom ovlašćeno za overu prepisa (javni beležnik) ili advokat upisan u imenik advokata Advokatske komore Srbije, koji je istovremeno i punomoćnik. Sam registrator proverava ispunjenost uslova za registraciju (naziv, usklađenost podataka unetih u prijavu i osnivački akt) tek nakon podnošenja registracione prijave. Za podnošenje e-prijave neophodno je da podnosilac prijave ima: elektronski potpis, instaliran čitač elektronskih kartica i instaliranu NEXU aplikaciju za elektronsko potpisivanje, mogućnost plaćanja elektronskim putem korišćenjem Visa, Dina ili MasterCard platne kartice i otvoren nalog na sistemu APR.
Nakon podnošenja elektronske prijave osnivanja privrednog društva i dobijanja broja prijave (APR broj), podnosilac prijave ima mogućnost da prijavi stvarne vlasnike društva putem opcija Evidencija stvarnih vlasnika, putem koje osnivač/punomoćnik tj. advokat ima mogućnost unošenja podataka o stvarnim vlasnicima u roku od 15 dana od upisa društva u APR.
Važne napomene vezane za eRegistraciju privrednih društava:
– e-prijavu može da podnese fizičko lice (budući član društva) ili lice koje za podnošenje prijave osnivanja Agenciji punomoćjem ovlasti budući član (advokat tj. punomoćnik),
– podnosilac e-registracione prijave, koji je strano lice, mora imati kvalifikovani elektronski sertifikat RS,
– potpis osnivača na osnivačkom aktu u papirnatoj formi mora biti prethodno overen od strane javnog beležnika, pa tek onda digitalizovan i digitalno potpisan od strane advokata koji podnosi prijavu (punomoćnici tj. advokati imaju ovlašćenje da overe digitalizovani dokument, dok overu potpisa isključivo vrši notar),
– u postupku eRegistracije ne prihvataju se elektronski dokumenti izdati od strane inostranih organa i snabdeveni njihovim elektronskim sertifikatom (pečatom),
– društvo, koje ima dva osnivača od kojih jedno nema elektronski potpis, a drugi osnivač ima, može da uz prijavu priloži osnivački akt koji je najpre sačinjen u papirnoj formi sa potpisom člana koji nema sertifikat, a potom taj dokument digitalizuje i overava i potpiše ga e-potpisom drugi član koji ima domaći elektronski sertifikat,
– ukoliko se odabere jedno pismo u osnivačkom aktu ili odluci istim pismom mora biti upisano i poslovno ime u registracionu prijavu, pri čemu mora biti istovetno i uneta oznaka pravne forme u aplikaciju i u aktu,
– naziv društva ne sme biti zauzet ili sličan već registrovanom nazivu,
– podatak o osnivačkom ulogu mora biti istovetno naveden u prijavi i aktu društva,
– podnosilac prijave može nakon podnošenja prijave, a do donošenja odluke nadležnog registratora da dopuni zahtev, odustane od zahteva ili podnese novu prijavu kojom će da otkloni utvrđene nedostatke, a sve u roku od 30 dana od dana donošenja odluke registratora,
– nije dozvoljeno da digitalizaciju osnivačkog akta vrši osnivač svojim elektronskim sertifikatom, jer osnivač nije ovlašćen za to, već to radi advokat kao opunomoćeno lice svojim elektronskim potpisom i pečatom na osnovu specijalno datog i overenog punomoćja,
– potpisivanja osnivačkog akta od strane advokata po osnovu punomoćja koje mu daje domaće i/ili strano fizičko i/ili pravno lice se vrši tako da prvo osnivač daje specijalno punomoćje advokatu koje digitalizuje (pretvara u elektronski dokument) tako što advokat kojem je punomoćje dato vrši digitalizaciju ovog dokumenta i ovako dato punomoćje advokatu omogućava potpisivanje osnivačkog akta od strane advokata svojim elektronskim sertifikatom.
