Medicinsko pravo je posebna grana prava koja se odnosi na medicinsku delatnost.
Medicinsko pravo, u užem smislu, se definiše kao skup pravnih pravila koja ureduju medicinsku delatnost,
svojstva lica koja tu delatnost vrše odnosno obavljaju, kao i njihov odnos prema korisnicima njihovih usluga.
Medicinsko pravo posmatrano u širem smislu se odnosi i na zdravstveno pravo. Zdravstveno pravo uređuje način vršenja zdravstvene delatnosti. Zdravstvena delatnost je delatnost kojom se obezbeđuje zdravstvena zaštita građana, a koja se sprovodi kroz sistem zdravstvene zaštite. Medicinsko pravo u širem smislu obuhvata i one pravne norme koje se tiču lekova, medicinskih sredstava ili opreme, prikupljanja ljudske krvi i drugih delova ljudskog tela.
Bitan aspekt medicinskog prava je očuvanje ljudskog života, tela, zdravlja i dostojanstva, kao i zaštita ljudskih prava. Zakonom o zaštiti i unapređenju prava pacijenata svakom pacijentu se garantuje opšte i jednako pravo na kvalitetnu i kontinuiranu zdravstvenu zaštitu primerenu njegovom zdravstvenom stanju, u skladu sa opšteprihvaćenim stručnim standardima i etičkim načelima, u najboljem interesu pacijenta uz poštovanje njegovih ličnih stavova i sloboda.
Izvori medicinskog prava:
• opšti propisi (Ustav, Zakon o obligacionim odnosima, Krivični zakonik),
• propisi iz oblasti zdravlja (Zakon o zdravstvenoj zaštiti, Zakon o zdravstvenom osiguranju, Zakon o komorama zdravstvenih radnika, Zakon o lekovima i medicinskim sredstvima, Zakon o evidenciji u zdravstvenim ustanovama i privatnoj praksi, Pravilnik o bližim uslovima i načinu vršenja procene zdravstvenih tehnologija),
• strukovni propisi.
Načela medicinskog prava odnosno zdravstvenog prava:
1. sveobuhvatnost zdravstvene zaštite (obuhvata svo stanovništvo Republike Srbije),
2. kontinuiranost (zdravstvena zaštita je kontinuirano obezbeđenja kroz primarnu zdravstvenu delatnost koja pruža neprekidnu zdravstvenu zaštitu stanovništvu sve životne dobi),
3. dostupnost (ostvaruje se postojanjem mreže zdravstvenih ustanova, privrednih subjekata koji obavljaju zdravstvenu delatnost i zdravstvenih radnika na području čitave države),
4. celovit pristup (primarna zdravstvena zaštita se osigurava sprovođenjem svih neophodnih mera za unapređenje zdravlja i prevencijom bolesti, kao i lečenjem i rehabilitacijom),
5. specijalizovan pristup (postojanje posebnih specijalizovanih kliničkih, javnozdravstvenih dostignuća i znanja i njihova primena u praksi).
Medicinsko pravo obuhvata:
– pravne aspekte zdravstvenih delatnosti,
– sve subjekte zdravstvene delatnosti,
– odnose i postupke za koje se vezuju određena prava i obaveze.
Zdravstvena ustanova može se osnovati sredstvima u javnoj ili privatnoj svojini u sledećim oblicima, zakonom predviđenim: dom zdravlja, zdravstvena ustanova poliklinika, apotekarska ustanova, bolnica (opšta i specijalna), zdravstveni centar, zavod, zavod za javno zdravlje, klinika, institut, kliničko-bolnički centar, univerzitetski klinički centar i kao vojna zdravstvena ustanova ili sanitetska jedinica i ustanova u Vojsci Srbije, u skladu sa posebnim zakonom.
Savremena medicinska praksa obuhvata i oblast „antiage“ medicine:
• estetske medicine – hirurški srodne tehnike, koje u svom radu koriste invazivne, umereno invazivne i minimalno invazivne tehnike, čiji je cilj estetska promena, poboljšanje funkcije, izgleda, podmlađivanje, a obavljaju se na lični zahtev pacijenta,
• ostale „antiage” procedure.
Kako, prema zakonu, medicinskom praksom odnosno zdravstvenom delatnošću mogu da se bave i javni i privatni sektori, advokat za medicinsko pravo pruža brojne usluge iz oblasti medicinskog prava. Advokat za medicinsko pravo pruža pravnu pomoć vezano za obavljanje zdravstvene delatnosti, subjekte zdravstvene delatnosti, te prava i obaveze subjekata medicinske prakse, a posebno zaštitom prava pacijenata.
Advokat za medicinsko pravo se bavi svim pravnim poslovima koji su bitni za osnivanje zdravstvenih ustanova, kao što su: opšte bolnice, specijalizovane bolnice, zavodi, apotekarske ustanove, privatne prakse (ordinacije opšte medicine, specijalističke ordinacije, stomatološke ordinacije, poliklinike, laboratorije i apoteke kao privatne prakse).
Advokat, u skladu sa zakonima koji regulišu medicinsko pravo, pruža sledeće usluge:
– konsultacije vezane za tumačenje zakonskih propisa od značaj za osnivanje i vršenje zdravstvene delatnosti,
– pravne usluge iz oblasti antiage medicine,
– sastavljanje i podnošenje sve neophodne dokumentacije potrebne za dobijanje dozvole od Ministarstva za obavljanje medicinske delatnosti,
– zastupanje svih oblika zdravstvenih ustanova pred Ministarstvom zdravlja i Agencijom za privredne registre,
– sastavljanje svih vrsta opštih akata neophodnih za registraciju i obavljanje delatnosti medicinskih pravnih lica,
– kontinuirano pravno savetovanje i izrada pravnih mišljenja za potrebe poslovanja subjekata medicinske (zdravstvene) delatnosti,
– zastupanje pacijenata u slučaju povrede prava pacijenata,
– posredovanje i zastupanje u slučajevima naknade štete nastale prilikom lečenja i medicinskih zahvata,
– zastupanje u krivičnim postupcima u slučaju nastalog krivičnog dela protiv zdravlja ljudi (nesavesno pružanje lekarske pomoći, neukazivanje lekarske pomoći),
– zastupanje zdravstvenih radnika i zdravstvenih ustanova u prekršajnim, krivičnim i parničnim postupcima.