Zakonom o privrednim društvima se uređuje pravni položaj privrednih društava i drugih oblika organizovanja sa posebnim osvrtom na osnivanje, upravljanje, statusne promene, promene pravne forme, prestanak i druga pitanja od značaja za njihov položaj, kao i pravni položaj preduzetnika. U samom zakonu se definiše pojam i značenje, kao i sadržaj osnivačkog akta i statuta društva.
Osnivački akt i statut društva se sačinjavaju u pisanoj formi i registruju u skladu sa Zakonom o registraciji.
Obavezujući dokument kod osnivanja privrednog društva koje je u formi ortačkog društva, komanditnog, društva sa ograničenom odgovornošću je osnivački akt, dok je kod akcionarskog društva pored osnivačkog akta neophodan i statut društva.
Osnivački akt je konstitutivni akt privrednog društva, koji je u formi odluke o osnivanju, u slučaju da društvo osniva jedno lice ili u formi ugovora o osnivanju, ukoliko društvo osniva više lica. Osnivački akt sadrži sve odredbe kojima se uređuje upravljanje društvom i druga pitanja u skladu sa zakonom za svaku pojedinu pravnu formu društva.
Osnivački akt mora biti potpisan u skladu sa zakonom, a potpisi na osnivačkom aktu se obavezno i overavaju. Zakon predviđa da overu potpisa na osnivačkom aktu zamenjuje:
- kvalifikovani elektronski potpis članova društva ili advokata, ako je reč o elektronskom dokumentu,
- kvalifikovani elektronski potpis (kvalifikovani elektronski pečat) lica koje je ovlašćeno za overu potpisa, rukopisa i prepisa.
Statut je osnovni interni pravni akt akcionarskog društva, kojim se uređuje organizacija, poslovanje i upravljanje akcionarskim društvom i definišu ključni elementi funkcionisanja društva. Statut je i obavezujući dokument za sve članove akcionarskog društva – akcionare, direktore i ostale rukovodioce. Statut se sastavlja u skladu sa zakonom i predstavlja pravni osnov za donošenje svih drugih akata akcionarskog društva, kao i odluka u okviru njega. Statut se usvaja na osnivačkoj skupštini društva.
Osnivački akt, tokom vremena postojanja i rada ortačkog društva, komanditnog društva i društva sa ograničenom odgovornošću, može pretrpeti određene izmene. Izmene osnivačkog akta se vrše odlukom ortaka, komanditora i komplementara, odnosno skupštine, u skladu sa zakonom. Odluku o izmenama osnivačkog akta potpisuju članovi društva koji su za nju glasali, a odluka se overava se u skladu sa zakonom. Osnivački akt akcionarskog društva ne menja se.
Kod akcionarskog društva, zakonodavac je propisao da se osnivački akt ne menja, dok se statut akcionarskog društva može menjati samo odlukom skupštine društva, uz poštovanje zakonom propisane procedure.
Bez obzira da li se radi o izmenama osnivačkog akta ili statuta, neophodno je da zakonski zastupnik društva, nakon svake izmene osnivačkog akta, odnosno statuta, sačini i potpiše prečišćeni tekst tih dokumenata i da ih registruje se u skladu sa zakonom o registraciji.
Kod poslova i pravnih radnji u vezi osnivanja društva, poželjno je angažovati stručno lice, kao što je advokat za privredna društva (advokat za privredno pravo). Advokat za privredna društva (advokat za privredno pravo) pruža pravne savete o pravnim posledicama osnivačkog akta i statuta, kao i o pravima i obavezama za sve članove društva, koje proističu iz njih. Advokat za privredna društva (advokat za privredno pravo) sastavlja osnivački akt i statut, u skladu sa zakonom, specifičnim zahtevima klijenta i prirodom poslovanja društva. Advokat za privredna društva (advokat za privredno pravo) takođe usklađuje postojeće dokumente sa svim zakonskim izmenama ili izmenama u okviru samog društva. Prilikom registracije društva, advokat za privredno pravo podnosi zahtev za registraciju društva, osnivačkog akta i statuta i prati ceo postupak do završetka. Advokat za privredna društva (advokat za privredno pravo) pravnu pruža pomoć u rešavanju internih sporova, kao što su sporovi između akcionara, osnivača ili članova uprave. Ukoliko postoje sporovi pred sudom, advokat za privredno opravo odnosno advokat za privredna društva zastupa interese društva ili pojedinca društva u vezi svih koja su vezana za osnivačke dokumente ili pitanja u vezi problema sa trećim licima.
Advokatska kancelarija Slavica Janjić i saradnici Beograd ima dugogodišnje iskustvo iz oblasti privrednog prava. Kancelarija se posebno fokusirala na pravna pitanja u vezi osnivanja i registracije svih oblika privrednih subjekata, kao i za usklađivanje akata i dokumenata sa svim izmenama. Pravni tim kancelarije pruža i usluge zastupanja pravnih lica i odgovornih lica u pravnom licu.
