Osnivanje firmi je proces koji uključuje niz zakonom propisanih koraka i pravnih procedura. Prilikom osnivanja firmi bira se pravni oblik firme i vrši se registracija, čime privredni subjekt stiče svojstvo pravnog lica. Kod registracije se navodi naziv firme, delatnost kojom će se baviti u cilju ostvarivanja dobiti, podaci o osnivačima, sedište firme. Korak koji je neophodan je i poreska registracija.
Postupci kod osnivanja firmi se mogu razlikovati zavisno od oblika organizovanja firme: preduzetnik, ortačko društvo, komanditno društvo, društvo sa ograničenom odgovornošću, akcionarsko društvo.
Osnovne i najveće razlike u postupcima osnivanja firme postoje u pogledu prateće dokumentacije i potrebnog kapitala, kao i odgovornosti osnivača odnosno vlasnika privrednog subjekta.
Za preduzetnika proces otvaranja firme otpočinje registracijom u Agenciji za privredne registre (podnošenje prijave). Prateća dokumentacija kod osnivanja odnosno registracije preduzetničke radnje u APR-u obuhvata: lična dokumenta osnivača, prijavu za upis, dokaz o uplati takse, pri čemu nije potreban minimalni osnivački kapital. U pogledu odgovornosti za ovu formu organizovanja je karakteristično da su zakonske odredbe takve da preduzetnik, kao osnivač i vlasnik, odgovara za obaveze firme svojom celokupnom ličnom imovinom.
Osnivanje ortačkog društva, kao prvi korak, podrazumeva registraciju u APR-u uz podnošenje sledeće dokumentacije: prijava o osnivanju, ugovor o osnivanju, lična dokumenta osnivača, dokaz o uplati takse. Kod ortačkog društva odgovornost ortačkih partnera za obaveze poslovanja firme su takve da ortački partneri odgovaraju neograničeno solidarno svojom ličnom imovinom za obaveze društva.
Komanditno društvo se registruje u APR-u podnošenjem prijave o registraciji, ugovora o osnivanju društva, ličnih dokumenta osnivača, kao i dokaz o uplati takse. Za osnivanje komanditnog društva nema minimalnog osnivačkog kapitala. Odgovornost osnivača za poslovanje firme je takva da komplementari odgovaraju neograničeno solidarno svojom imovinom, dok komanditori odgovaraju do visine svog uloga.
Postupak osnivanja društva sa ograničenom odgovornošću, kao prvi korak, podrazumeva prijavu za osnivanje u APR-u, uz sledeće priloge: akt o osnivanju (ugovor o osnivanju ili odluka o osnivanju), lična dokumenta osnivača, dokaz o uplati takse. Kod ovog oblika privrednog subjekta je propisano da je minimalni osnivački kapital u visini od 100 dinara, dok članovi društva ne odgovaraju za obaveze društva, osim do visine svojih uloga.
Prijava za osnivanje akcionarskog društva se podnosi Agenciji za privredne registre. Kao prateća, obavezna dokumenta propisani su: statut društva, osnivački akt, lična dokumenta osnivača, dokaz o uplati takse. Kao najsloženija forma privrednog subjekta, za akcionarsko društvo je propisano da je visina minimalnog osnivačkog kapital 3 miliona dinara za zatvoreno AD, odnosno 10 miliona dinara za otvoreno AD. U akcionarskom društvu akcionari ne odgovaraju za obaveze društva, osim do visine svojih akcija.
Prilikom osnivanja firme, bez obzira na izabranu pravnu formu, preporučljivo je konsultovati se sa stručnjakom za pravna pitanja – advokat za privredno pravo. Advokat za privredno pravo će fizičkim i pravnim licima, rezidentima i nerezidentima, pružiti sve prave usluge iz sledećih oblasti: privredno pravo, trgovinsko pravo, poresko pravo, međunarodno pravo i zaštita autorskih prava i prava intelektualne svojine. Advokat za privredno pravo, koji se bavi poslovima vezanim za osnivanje firmi, pruža sve pravne usluge, počev od konsultacija i savetovanja oko svih prednosti i nedostataka pojedinih oblika organizovanja, do zastupanja u sudskim postupcima. Advokat za privredno pravo (advokat za osnivanje firmi) izrađuje potrebnu dokumentaciju (statut, akt o osnivanju, pravilnici), podnosi prijavu i prateće dokumente APR-u, kao i poreskoj upravi. Advokat za privredno pravo (advokat za osnivanje firmi) izrađuje sve poslovne ugovore za privredna društva (sa dobavljačima, kupcima, zaposlenima), ažurira ih i dopunjava i menja u skladu sa izmenama propisa i potreba društva. Advokat za privredno pravo (advokat za osnivanje firmi) pruža i pravne usluge zastupanja u sporovima vezanim za privredne odnose, zastupanja u otvaranju stečaja, naplaćivanje potraživanja u privrednim poslovanjima i svi ostali poslovi iz sfere privredno-poreskog sistema od značaja za rad privrednih subjekata.
Advokatska kancelarija Slavica Janjić i saradnici Beograd ima stručni advokatski tim za oblast privredno pravo. Advokati kancelarije su dostupni fizičkim i pravnim licima za sva pitanja i pravne radnje u vezi osnivanja firmi, kao i njenog daljeg poslovanja. U slučaju postojanja problema kod poslovanja, advokati kancelarije zastupaju stranke pred sudom.