Ugovor je pravno obavezujući sporazum između dve ili više strana, kojim se one obavezuju da će ispuniti određene obaveze ili prava u skladu sa dogovorenim uslovima, a koji nastaje putem razmene saglasnih izjava volja lica kojih se ugovor (pravni odnos) tiče. Postupak kojim se usaglašavaju volje lica kojih se ugovor tiče se naziva sklapanje ugovora, dok se lica koja ga sklapaju nazivaju ugovorne strane.
Izmene uslova ugovora se vrše putem aneksa ugovora.
Aneks ugovora je pravni dokument kojim se menjaju prethodno ugovoreni uslovi i odredbe, koje su već zaključene, uz saglasnost ugovornih strana.
Aneks ugovora (dodatak ugovora) ima istu pravnu snagu kao i ugovor na koji se odnosi i primenjuje se zajedno sa osnovnim ugovorom, kao njegova dopuna.
U domaćem zakonodavstvu materija vezana za pojam aneks ugovora nije regulisana posebnim zakonom, već se na aneks ugovora primenjuju odredbe i pravila Zakona o obligacionim odnosima i opštim pravilima koja se odnose na obligaciono pravo i odnose.
Aneks osnovnog ugovora se sklapa ukoliko ugovorne strane žele da:
• izmene određene odredbe osnovnog ugovora (rok isporuke, cena, količina, obaveze),
• produže važenje ugovora (novi rok trajanja),
• dodaju nove obaveze ili prava ugovornih strana,
• usklade ugovor sa zakonskim promenama ili novim poslovnim okolnostima,
• isprave greške ukoliko one postoje u originalnom ugovoru.
Po svojoj formi aneks ugovora treba da zadovolji određene kriterijume u pogledu sadržaja. To podrazumeva da aneks ugovora sadrži sledeće elemente:
• naslov aneksa, redni broj aneksa i naziv ugovora na koji se odnosi,
• uvodne odredbe, kojima se definišu ugovorne strane (kao i u osnovnom ugovoru), bliže detalje o osnovnom ugovoru, kao i razlog sastavljanja aneksa,
• izmena i dopuna odredbi osnovnog ugovora, gde se jasno navodi šta se i na koji način menja u smislu navođenja člana ugovora na koji se izmena odnosi, pri čemu je moguće dodati i nove članove u vezi osnovnog ugovora;
• prelazne i završne odredbe aneksa sadrže navođenje da se sve ostale tačke (članovi) osnovnog ugovora ne menjaju, kada aneks stupa na snagu, nadležnost suda, broj primeraka i naznaku detalja o potpisnicima aneksa sa njihovim potpisom.
U smisli pravne valjanosti i primene aneksa u zakonitom smislu, on mora biti potpisan od strane svih ugovornih strana iz osnovnog ugovora, mora biti u istoj formi kao i osnovni ugovor odnosno ukoliko je osnovni ugovor overen kod javnog beležnika, isto se mora učiniti i sa aneksom ugovora i neophodno ga je čuvati uz osnovni u ugovor jer jedino na taj način ima pravnu snagu.
Broja aneksa osnovnog ugovora nije ograničen, tako da osnovni ugovor može imati veći broj dopuna i dodataka u vidu aneksa, što zavisi od brojnih okolnosti i samih uslova poslovanja.
Pravnu pomoć kod izmene ugovorenih uslova pruža advokat za ugovore. Advokat za ugovore analizira osnovni ugovor i razloge njegove izmene/dopune. Advokat za ugovore savetuje ugovorne strane o najboljim zakonskim rešenjima, vezanim za izmenu uslova i odredbi ugovora, u skladu sa njihovim interesima. Advokat za ugovore sastavlja aneks ugovora, strogo vodeći računa o njegovoj formi i sadržaju. Advokat za ugovore pomaže i kod overe aneksa, ukoliko je to potrebno. Takođe, angažovani advokat za ugovore može pregovarati sa drugom stranom kako bi pre sastavljanja aneksa postigao bolje uslove za svog klijenta. Pored svih pravnih poslova u vezi aneksa ugovora, advokat za ugovore pruža i sve pravne usluge vezane za izradu svih vrsta ugovore, od građanskih, pa do pravnih.
