Razvod braka je prekid zakonom uređene, na bazi ravnopravnosti zasnovane, zajednice života žene i muškarca, koja je nastala na osnovu njihove slobodno izražene volje.
Razvod braka tj. razvodni spor je najčešći oblik bračnog spora.
U skladu sa odredbama Porodičnog zakona,
supružnici mogu tražiti razvod braka
ukoliko su im bračni odnosi ozbiljno i trajno poremećeni
ili se objektivno ne može ostvariti dalja zajednica života.
Ukoliko supružnici donesu odluku o ovom vidu prekidanja bračne zajednice, pokreće se brakorazvodna parnica. Brakorazvodna parnica može biti u vidu tužbenog oblika i tada je reč o razvodu braka po tužbi. Ukoliko je razvod braka u vidu predloga za sporazumni razvod braka, tada je to sporazumni razvod braka. U bilo kom prisutnom obliku brakorazvodne parnice može biti angažovan advokat za razvod braka, kako bi sačinio sporazumni razvod braka ili kako bi advokat za razvod braka pokrenuo brakorazvodnu parnicu.
U skladu sa Porodičnim zakonom, sporazumni razvod braka je takav razvod braka čije je osnovno obeležje saglasnost supružnika da se razvedu. Sporazumni razvod braka se javlja u slučaju kada se postupak prekida braka pokreće predlogom za sporazumni razvod braka. Predlog za sporazumni razvod braka mogu sačiniti supružnici ili advokat za razvod. Predlog za sporazumni razvod supružnici ili advokat za razvod podnose nadležnom sudu u mestu prebivališta ili boravišta nekog od supružnika, odnosno u mestu njihovog poslednjeg zajedničkog prebivališta.
Tužbom za razvod braka jedan od supružnika zahteva od suda da presudom proglasi prestanak bračne zajednice. Razvod braka po tužbi može voditi angažovani advokat za razvod braka od strane supružnika koji tužbu pokreće. Tužba za razvod braka se podnosi Osnovnom sudu na čijem području tuženi ima prebivalište odnosno boravište ili osnovnom sudu na čijem području su supružnici imali poslednje zajedničko prebivalište. Razvod braka po tužbi se ne dostavlja tuženom na odgovor. U postupku za razvod braka javnost je isključena.
Kod razvod braka se posebno vodi računa o sledećim aspektima:
– poveravanje deteta,
– deoba imovine supružnika (kod sporazumnog razvoda),
– visina doprinosa za izdržavanje deteta,
– način održavanja ličnih odnosa deteta sa drugim roditeljem,
– starateljstvo nad decom,
– eventualnog nasilja u porodici.
Angažovanjem advokata za razvod braka, rešavaju se sledeća pravna pitanja, koja razvod braka nameće: zastupanje supružnika koji je podneo zahtev za razvod braka pred sudom, vršenje roditeljskog prava razvedenih supružnika, deoba bračne imovine nakon prekida bračne zajednice, utvrđivanje i naplate alimentacije, zakonska izdržavanja i poveravanje dece na staranje, kao i sva ostala pravna pitanja, u skladu sa Porodičnim zakonom, koja se odnose na pitanja prekida bračne ili vanbračne zajednice.
Razvod braka sa stranim državljaninom je specifična i posebno kompleksna pravna situacija, jer se radi o međunarodnom razvodu braka. Kod braka koji je sklopljen između supružnika gde jedan od njih ima državljanstvo druge države ili je zasnovao prebivalište ili boravište van Republike Srbije, iz pravnog ugla posmatrano, kaže se da postoji inostrani (međunarodni) element. Međunarodni brak tj. inostrani element postoji i kada je brak zaključen između srpskih državljana, ali je mesto zaključenja braka ili zajedničko prebivalište ili boravište supružnika van Republike Srbije. Kod prekida međunarodne bračne zajednice, pored osnovnih pitanja koja se pravno obuhvataju kod razvoda braka supružnika istog državljanstva, prisutna su i dodatna pravna pitanja, zbog prisutnog inostranog elementa:
– nadležnost suda koji odlučuje o razvodu braka,
– merodavnost prava koje će se primenjivati,
– način vršenja roditeljskog prava i izdržavanja deteta od strane roditelja stranog državljanina,
– prebivalište deteta,
– način podele imovine supružnika.
Razvod braka sa stranim državljaninom ne mora uvek da znači da će se razvod braka sprovesti pred sudom u Republici Srbiji i primenom domaćeg, srpskog prava. Često prisutna okolnost kod međunarodnog razvoda braka je želja supružnika, koji se strani državljanin, da se vrati u svoju državu porekla nakon razvoda braka, što nameće potrebu primene Haške konvencije o građanskopravnim aspektima međunarodne otmice dece (Haška konvencija) ili primene Evropske konvencije o priznanju i izvršenju odluka o staranju o deci i ponovnom uspostavljanju odnosa staranja. Zbog složenosti pravnih radnji, kod međunarodnog razvoda braka posebno je važno angažovati advokata za razvod braka.
